از خوانندگان این مقاله انتظار می رود بعد از خواندن این مقاله توضیح دهند:

• طلاق چیست؟انواع آ‌ن کدام است؟شرایط طلاق چیست؟!
• برای پایان دادن به عقد موقت(صیغه محرمیت) باید چطور عمل نمود؟!
• انواع طلاق و امکان رجوع در هر کدام به چه شکل است؟!
• اختیار طلاق با کیست؟!

طلاق چیست:

طلاق یک واژه عربی از واژه طلق به معنی آزاد می باشد که معنای تحت اللفظی آن، آزادی و رهایی می باشد.از نظر حقوقی، طلاق به معنی پایان یافتن رابطه زوجیت و زناشویی، به اراده زن و شوهر یا یکی از آنها یا به حکم دادن دادگاه است.در این مقاله قصد داریم انواع طلاق در ایران را به طور کامل و خلاصه ،شرح دهیم.

طلاق فقط برای عقد دائم:

بسیاری از مردم تصور می کنند که عقد موقت نیز با طلاق از بین می رود؛ در صورتی که عقد موقت صرفاً به دوشکل بذل مدت یا پایان مدت عقد، خاتمه پیدا می کند. همانطور که راه خاتمه عقد موقت از طریق بذل مدت است، طلاق هم راه اختصاصی پایان دادن به عقد دائم است. پس در عقد موقت، در صورتی که مرد شرایط سختی را برای خانم به وجود بیاورد، نباید، درخواست الزام به طلاق از مرد را در دادگاه مطرح کنیم، بلکه باید الزام شوهر به بذل مدت را از دادگاه درخواست کنید.

اختیار و حق طلاق با کیست؟

طلاق در یکسری از ادیان کاملاً پیش‌بینی شده است، اما در برخی کشورها، نهاد حقوقی به نام طلاق وجود ندارد و زن و مرد در صورت عقد، مکلف هستند تا پایان عمر با یکدیگر زندگی کنند و حق طلاق ندارند. البته این کشورها با توجه به مشکلاتی که در این زمینه به وجود آمده، موارد بطلان نکاح و افتراغ جسمانی؛ که به زن و مرد، اجازه زندگی جدا از همسر خود را میدهد را گسترش داده‌اند.

در قانون اسلام و به تبع قانون ایران، طلاق ممنوع نیست؛ اما امری مکروه و ناپسند تلقی می شود. در قانون ایران حق طلاق صرفاً با مرد است و زن حق طلاق ندارد؛ مگر در موارد خاص که در این مقاله به توضیح آن خواهیم پرداخت.

ماده ۱۱۳۳ قانون مدنی در این خصوص اشعار می دارد:« مرد می‌تواند هر وقت که بخواهد زن خود را طلاق دهد»

انواع طلاق:

در نظام حقوقی ایران طلاق چندین نوع مختلف دارد که هر کدام آثار و عواقب اختصاصی خود را دارد که در این بخش به توضیح مختصر آنها می‌پردازیم.

طلاق از نظر قابل مراجعه بودن یا نبودن از طرف مرد به خانم، به دو دسته کلی تقسیم می شود:

• طلاق رجعی
• طلاق بائن

طلاق رجعی:

طلاق رجعی طبق ماده  ۱۱۴۸ قانون مدنی، طلاقی است که در مدت عده، برای شوهر حق رجوع وجود دارد. (عده مدت زمانی است که زن بعد از طلاق، حق شوهر کردن ندارد و مرد می تواند به همسر خود بازگردد.)

طلاق بائن:

طلاق بائن (غیر قابل برگشت) در مقابل طلاق رجعی(قابل برگشت) قرار دارد که با جمع شدن شرایط طلاق بائن، رجوع برای مرد غیرممکن می‌شود.انواع طلاق بائن:

دوشیزه بودن زن: در صورتی که خانم قبل از داشتن رابطه جنسی طلاق داده شود،امکان رجوع برای مرد از بین می‌رود و طلاق غیر قابل برگشت و رجوع می شود.

یائسه بودن زن:به خانمی گفته می شود که دیگر عادت ماهانه نمی بیند و در نتیجه بچه دار هم نمی شود.سن یائسگی معمولا  بعد از پنجاه سالگی می باشد. اگر خانمی در دوران یائسگی خود، طلاق داده شود، طلاق از نوع  بائن بوده و امکان بازگشت برای مرد، وجود ندارد.

طلاق خلع:طلاق خلع، به طلاقی گفته می شود که زن به علت کراهتی که از مرد و همسر خود دارد، مبلغی به وی می دهد که این مبلغ معمولاً مقداری از مهریه یا تمام مهریه وی میباشد که یا شوهروی قبول می کند یا دادگاه از طرف شوهر قبول میکند.

طلاق خلع از جمله طلاق های بائن است و شوهر بعد از طلاق حق رجوع به همسر خود را ندارد.

طلاق مبارات:در طلاق مبارات، برخلاف طلاق خلع که کراهت یک طرفه است، کراهت دو طرفه است؛ یعنی هم زن نسبت به مرد کراهت شدید دارد و هم مرد نسبت به زن.

طلاق مبارات هم جزو موارد طلاق غیر قابل بازگشت است در نیتیجه در زیر مجموعه طلاق بائن قرار می گیرد.

غیر مدخوله بودن خانم:در صورتی که مرد قبل از رابطه کامل زناشویی و دخول، همسر خود را طلاق دهد، طلاق از نوع بائن بوده و مرد حق رجوع به همسر خود را ندارد.

سه طلاقه کردن خانم:در صورتی که مردی همسر خود را بعد از سه عقد و وصلت متوالی طلاق دهد؛ اعم از این که این وصلت ها از طریق رجوع باشد یا عقد جدید، طلاق سوم بائن و غیر قابل رجوع خواهد بود در نتیجه طلاق از نوع بائن خواهد بود

تبدیل طلاق خلع (بائن)به طلاق رجعی:

همانطور که گفته شد, در طلاق خلع به واسطه کراهتی که زن نسبت به مرد دارد،مقداری مال (غالبا مقداری از مهریه) را به شوهر خود می دهد تا شرایط طلاق و آزادی خود را مهیا کند و این طلاق از نوع غیر قابل رجوع می باشد.

در صورتی که طلاق از نوع خلع باشد، مرد حق رجوع به همسر خود را ندارد، اما زن می تواند با رجوع (اقدام به بازپس‌گیری خلع ) به مقدار مالی که موجب شده طلاق به وی داده شود،طلاق خلع را به طلاق رجعی مبدل سازد وبه همسر خود رجوع کند.

طلاق توافقی:

در کشور ما  نهادی تحت عنوان طلاق توافقی وجود دارد که با نگریستن به نام آن ممکن است به خطا برویم. طلاق توافقی یک امر طرفینی است که زوجین نسبت به تمام امور مالی و غیرمالی، توافق و مبادرت به طلاق می کنند.

طلاق توافقی ماهیتاً یک طلاق یک طرفه است. در واقع همان طلاق خلعی است که زن باتوجه به کراهتی که از شوهر خود دارد، مهریه یا مالی را به شوهر خود می بخشد تا شوهرش، او را مطلقه سازد.(این مال معمولا مهریه خانم است)