قانون گزار برای سهولت و شناخت احکام و قوانین مربوط به اموال، اقدام به دسته بندی کردن اموال کرده است.یکی از اساسی ترین و مهم ترین دسته بندی های اموال، تقسیم اموال به اموال منقول و غیرمنقول است.
ماده ۱۱ قانون مدنی در این خصوص اشعار میدارد:« اموال بر دو قسم است: منقول و غیرمنقول.»
اموال غیر منقول
به طور کلی، اموال غیر منقول، اموالی هستند که از محلی به محل دیگر قابل حمل و نقل نیستند یا اگر قابل حمل کردن هستند به شکلی در محل استقرار پیدا کرده اند که جدا کردن از آن ها از محل مستلزم وارد شدن خسارت به آن محل می باشد.پس زمین، خانه، پنجره ای که در دیوار خانه تعبیه شده و … مال غیر منقول می باشند.
ماده دوازده قانون مدنی:« مال غیرمنقول آن است که از محلی به محل دیگر نتوان نقل نمود، اعم از این که استقرار آن ذاتی باشد یا به واسطه‌ی عمل انسان، به نحوی که نقل آن مستلزم خرابی یا نقص خود مال یا محل آن شود.»
انواع اموال غیر منقول
انواع غیر منقول نیز طی تقسیم توسط قانونگذار به
۱-اموال غیر منقول ذاتی
۲- غیر منقول تبعی
۳-غیر منقول تبعی
۴-غیر منقول طبیعی یاغیر منقول ذاتی
اموال غیر منقول ذاتی
اموال غیر منقول ذاتی، اموالی هستند که بنا به طبیعت و ذات شان غیر منقول هستند و انسان در غیر منقول بودن آنها دخالت ندارد اموالی مانند خانه، زمین و … غیر منقول ذاتی هستند.
غیر منقول تبعی
اموال غیر منقول تبعی اموالی هستند که وابسته و زاییده اموال غیر منقول هستند و وجود شان به قائم مقامی از اموال غیر منقول است. در واقع مال غیر منقول تبعی، حقوق حکمی هستند که ممکن است از یک ملک زاییده و به وجود بیایند.
حق انتفاع از اشیا غیر منقول مانند حق عمری ، حق سکنی، و حق ارتفاق مانند حق العبور، حق مجرا و دعاوی مانند تقاضای خلع ید از ملک، مطالبه اجرت المثل اموال غیر منقول و … از حیث صلاحیت محاکم اموال غیر منقول هستند.
ماده ۱۸ قانون مدنی :« حق انتفاع از اشیای غیرمنقول، مثل حق عمری و سکنی و همچنین حق ارتفاق نسبت به ملک غیر، از قبیل حق‌العبور وحق‌المجری و دعاوی راجعه به اموال غیرمنقوله، از قبیل تقاضای خلع ید و امثال آن، تابع اموال غیرمنقول است.»
اموال غیر منقول حکمی
اموال غیر منقول حکمی، اموالی هستند که در واقع و در اصل منقول هستند اما قانونگذار، به علت برخی مصالح و رعایت برخی موارد حمایتی، برخی اموال را در زمره اموال غیر منقول قرار داده است. به این اموال، اموال غیر منقول حکمی میگویم؛ به این معنا که اموال منقول هستند اما به حکم قانونگزار همانند اموال غیر معقول با آنها رفتار می شود.
ماده ۱۷ قانون مدنی در این خصوص اشعار میدارد:« حیوانات و اشیایی که مالک آن را برای عمل زراعت اختصاص داده باشد، از قبیل گاو و گاومیش و ماشین و اسباب و ادوات زراعت و تخم و غیره و به طور کلی هر مال منقول که برای‌استفاده از عمل زراعت، لازم و مالک آن را به این امر تخصیص داده باشد، از جهت صلاحیت محاکم و توقیف اموال، جزو ملک محسوب و در حکم مال غیرمنقول است و همچنین است تلمبه و گاو و یا حیوان دیگری که برای آبیاری زراعت یا خانه و باغ اختصاص داده شده است.»
اموال منقول
همانطور که از نام آن پیداست، اموالی هستند که امکان انتقال آنها از جایی به جایی دیگر بدون وارد آمدن خرابی به محل استقرار آنها امکانپذیر است. بدین ترتیب میوه های،حیوانات،کشتی ها و هواپیما های غول آسا….همگی منقول هستند.
ماده ۱۹ قانون مدنی دراین خصوص اشعار میدارد:« اشیایی که نقل آن از محلی به محل دیگر ممکن باشد بدون این که به خود یا محل آن خرابی وارد آید، منقول است.»
انواع اموال منقول
انواع اموال منقول نیز طی دسته بندی به اموال منقول ذاتی و حکمی تقسیم می شوند:
منقول ذاتی:
اموال منقول ذاتی، اموالی هستند که ذاتاً قابل نقل‌وانتقال هستند، همانند موبایل، میز صندلی و …
ماده ۲۱ قانون مدنی:« انواع کشتی‌های کوچک و بزرگ و قایق‌ها و آسیاها و حمام‌هایی که در روی رودخانه و دریاها ساخته می‌شود و می‌توان آنها را حرکت داد و کلیه‌ی کارخانه‌هایی که نظر به طرز ساختمان، جزو بنای عمارتی نباشد داخل در منقولات است ولی توقیف بعضی از اشیا مزبوره ممکن است نظر به اهمیت آنها موافق ترتیبات خاصه به عمل آید.»
منقول حکمی
اموال منقول حکمی اموالی هستند که ، ذاتاً نه منقول هستند و نه غیر منقول بلکه تعهد و قراردادی باشند اموالی مانند قرض، عوض پولی قرارداد خرید و فروش، مال‌الاجاره و … صرفاً از حیث صلاحیت محاکم قضایی در حکم منقول تلقی می شوند.
ماده ۲۰ قانون مدنی در خصوص اشعار میدارد:« کلیه‌ی دیون، از قبیل قرض و ثمن مبیع و مال‌الاجاره عین مستأجره از حیث صلاحیت محاکم، در حکم منقول است ولو این که مبیع یا عین مستاجره از اموال غیرمنقوله باشد.»[/vc_column_text][vc_column_text]برای دریافت چک‌های صیادی کافی است یک یک حساب جاری در یکی از بانک‌های زیر نظر بانک مرکزی جمهوری اسلامی داشته باشید و به بانکی که در آن حساب جاری دارید، مراجعه کنید و درخواست خود برای صدور دسته چک صیادی را ثبت کنید.در این مقاله راجع به شرایط دریافت چک‌های صیادی توضیحات مفصل تری خواهیم داد.
بعد از درخواست اولیه و تایید رییس شعبه، درخواست شما به سامانه صیاد بانک مرکزی فرستاده می‌شود و در صورتی که صلاحیت و شرایط داشتن دسته‌چک صیادی را داشته باشید، از طرف بانک مرکزی برای شما مجوز صادر خواهد شد.
شرایط گرفتن چک‌های صیادی برای اشخاص حقیقی و حقوقی
شرایط عمومی برای اشخاص حقیقی و حقوقی
۱-نداشتن چک برگشتی که رفع سوء اثر نشده باشد
۲-نداشتن بدهی بانکی
اشخاص حقیقی
شرایط اختصاصی اشخاص حقیقی برای دریافت چک صیادی عبارتنداز:
۱-حداقل دو سال از افتتاح حساب جاری بگذرد.
۲-محل کار مشتری دائمی باشد و دارای ملکی باشد.
۳-در طی یک سال گذشته چک صادره مشتری را پرداخت کرده باشد.
۴-سپرده بلند مدت دارای مبلغ ۵۰ میلیون ریال داشته باشد و شش ماه از مدت زمان افتتاح آن سپری شده باشد.
اشخاص حقوقی
شرایط اختصاصی اشخاص حقوقی و شرکت ها عبارتند از:
۱-از ابتدای فعالیت آن باید حداقل ۱۰ سال گذشته باشد.
۲-یک سالی از مدت حساب جاری گذشته باشد.
۳-در طی ۱۰ سال بیشتر از ۲ بار محل زندگی خود را تغییر نداده باشند.
۴-ملکی دائمی داشته باشد.
افراد حقوقی غیر دولتی لازم است یک سپرده بلند مدت با اعتبار ۵۰۰ میلیون ریال داشته باشند که حداقل ۶ ماه از داشتن این حساب گذشته باشد و یک سالی به سر رسید آن مانده باشد
آثار و تبعات برگشت خوردن چک‌های صیادی:
قانونگذار برای اعتبار بخشی هرچه بیشتر به چک، آثار و تبعات بسیار زیادی را برای برگشت خوردن این نوع چک ها مقرر کرده که این آثار در ماده ۵ مکرر قانون صدور چک مصوب ۱۳۹۷ آمده‌است.
ماده ۵ مکرر قانون صدور چک مقرر میدارد:« بعد از ثبت غیرقابل پرداخت بودن یا کسری مبلغ چک در سامانه یکپارچه بانک مرکزی، این سامانه مراتب را به صورت برخط به تمام بانکها و موسسات اعتباری اطلاع می دهد. پس از گذشت بیست و چهار ساعت کلیه بانکها و موسسات اعتباری حسب مورد مکلفند تا هنگام رفع سوء اثر از چک، اقدامات زیر را نسبت به صاحب حساب اعمال نمایند.
الف – عدم افتتاح هرگونه حساب و صدور کارت بانکی جدید
ب – مسدود کردن وجوه کلیه حساب‌ها و کارت‌های بانکی و هر مبلغ متعلق به صادرکننده که تحت هر عنوان نزد بانک یا موسسه اعتباری دارد به میزان کسری مبلغ چک به ترتیب اعلامی از سوی بانک مرکزی
ج- عدم پرداخت هرگونه تسهیلات بانکی یا صدور ضمانت‌نامه‌های ارزی یا ریالی
د- عدم گشایش اعتبار اسنادی ارزی یا ریالی.»
پس به صرف برگشت خوردن چک،تبعات بسیار زیادی گریبان گیر صاحب حساب و صادر کننده چک خواهد شد.
رفع سوء اثر از چک:
همانطور که در بالا گفتیم برگشت خوردن چک برای صاحب حساب و صادرکننده چک آثار و محدودیت‌های فراوانی را به دنبال دارد اما با انجام دادن یکسری اقدامات که درتبصره ۳ ماده ۵ مکرر قانون صدور چک آمده، می توان به راحتی از تمامی سوء اثرها و محدودیت‌ها و رفع اثر کرد.
تبصره ۳ ماده ۵ مکرر در این خصوص اشعار میدارد:« در هر یک از موارد زیر، بانک مکلف است مراتب را در سامانه یکپارچه بانک مرکزی اعلام کند تا فورا و به صورت برخط از چک رفع سوءاثر شود.
الف – واریز کسری مبلغ چک به حساب جاری نزد بانک محال علیه و ارائه درخواست مسدودی که در این صورت بانک مکلف است ضمن مسدود کردن مبلغ مذکور تا زمان مراجعه دارنده چک و حداکثر به مدت یک سال، ظرف مدت سه روز واریز مبلغ را به شیوه ای اطمینان بخش و قابل استناد به اطلاع دارنده چک برساند.
ب- ارائه لاشه چک به بانک محال‌علیه
ج- ارائه رضایت نامه رسمی (تنظیم شده در دفاتر اسناد رسمی) از دارنده چک یا نامه رسمی از شخص حقوقی دولتی یا عمومی غیردولتی دارنده چک
د- ارائه نامه رسمی از مرجع قضائی یا ثبتی ذی صلاح مبنی بر اتمام عملیات اجرائی در خصوص چک؛
ه- ارائه حکم قضائی مبنی بر برائت ذمه صاحب حساب در خصوص چک
و- سپری شدن مدت سه سال از تاریخ صدور گواهینامه عدم پرداخت مشروط به عدم طرح دعوای حقوقی یا کیفری در خصوص چک توسط دارنده.»
تعیین و وضعیت چک‌های قدیمی تکلیف
چک های قدیمی فقط تا پایان مردا دماه ۹۷ اعتباردارند و از آن به بعد چک‌های قدیمی دیگر در شعب سایر بانکها پذیرش نمی‌شود و تنها در خود بانک مربوطه پذیرش و دریافت آن امکانپذیر خواهد بود. طبق اعلام صورت گرفته چک‌هایی که از اول شهریور صادر شوند، فاقد اعتبار خواهند بود و در بانکها پذیرفته نمی‌شوند.
در مورد چک‌های بلندمدت قدیمی که پیش‌ازتاریخ گفته شده (یکم شهریور ۹۷) صادرشده باشد، بانک با واردکردن اطلاعات مربوط به آنها در سامانه صیاد، اعتبار چک های قدیمی را به چک های جدید می دهند.
از این که گروه حقوقی بنیاد حق را برای یافتن سوال خود انتخاب کردید بسیار خرسندیم،در صورتی که پاسخ مشکل احتمالی خود را نگرفتید یا نیاز به مشاوره حقوقی تکمیلی دارید،به صورت شبانه روزی می توانید سوالات خود را در واتس آپ مطرح کنید،با آنلاین شدن اولین کارشناس حقوقی،به سوال شما پاسخ داده خواهد شد.برای این منظور کافیست دکمه زیر کلید کنید تا به صفحه چت مشاوران حقوقی هدایت شوید.