از خوانندگان محترم این مقاله انتظار میرود بعد از خواندن این مقاله، توضیح دهند:
- برای گرفتن مهریه باید به دادگاه مراجعه کرد یا اجرای ثبت.
- چه اموالی از شوهر قابل توقیف است و چه اموالی قابل توقیف نیست.
- ممنوع الخروجی و رفع ممنوع الخروجی شوهر به صورت است.
- هزینه های اجرای ثبت برای گرفتن مهریه چقدر است.
- اگر از اجرای ثبت موفق به دریافت کامل مهریه نشویم چه باید کرد.
- توقیف اموال غیر رسمی و مبایعه نامه ای به چه شکل است.
مهریه یا صداق، مالی است که ابتدای زندگی مشترک و قبل از عقد نسبت بدان تصمیم‌گیری و توافق می‌شود.
همان‌طورکه در مقاله شرایط مهریه قانون جدید مهریه مازاد ۱۱۰ سکه گفته شد، زن به‌محض وقوع عقد مالک مهریه می‌شود و می‌تواند هر زمان که بخواهد مهریه خود را بگیرد. البته بین مردم عرف به این شکل است که در صورت ایجاد اختلاف و قصد جدایی، خانم‌ها اقدام به گرفتن مهریه و سایر حقوق مالی زوجیت خود می‌کنند.
مهریه یک دین مالی است به دوش و ذمه شوهر و برای گرفتن دین مالی باید از طریق دادگاه عمومی حقوقی اقدام و شکایت نمود اما درخواست مهریه، یک تفاوت که با سایر دیون مالی دارد البته بهتر است اسم این تفاوت را امتیاز بگذارید.
میزان مهریه که در سند نکاحیه ( عقدنامه ) قید شده، با توجه به اینکه عقدنامه، طبق قانون و توسط مامور صلاحیت دار تنظیم شده است، پس سند رسمی محسوب می‌شود.می‌‌توان مهریه را از طریق دایره اجرای اسناد رسمی نیز وصول کرد.
در ادامه شیوه گرفتن مهریه و امتیازات و معایب هرکدام از دو روش دادگاه و اجرای ثبت را توضیح خواهیم داد.
برای گرفتن مهریه از دادگاه شروع کنیم یا دایره اجرای ثبت؟!
طبق قواعد کلی، و قانون اساسی زن اختیار دارد، به هر دو مرجع، که در بالا گفته شد مراجعه کند و حق مالی ناشی از ازدواج خود را استیفا کند.
اما، با تصویب قانون برنامه ششم توسعه ( مصوب هزار و سیصد و نود و شیش ) این اختیار، از بین رفت اما نه به طور کلی بلکه بطور ابتدایی، زیرا که سلب کردن حق دادرسی خلاف قانون اساسی و اخلاق حسنه می‌باشد.
تغییری که با تصویب برنامه قانون برنامه ششم توسعه انجام شد به این شکل است که برای وصول و مطالبه مهریه، ابتدا باید به دایره اجرای اسناد رسمی مراجعه کرد و درصورتی که خانم موفق به وصول کامل مهریه خود،از طریق اجرای ثبت نشود، با گرفتن گواهی از اجرای ثبت، می‌تواند به دادگاه خانواده برای وصول مهریه خود مراجعه کنند.
برای دیدن نحوه وصول مهریه از طریق دادگاه خانواده کلید کنید.
مدارک مورد نیاز برای مراجعه به اجرای ثبت:
برای مطالبه مهریه از طریق اجرای ثبت، خانم باید مدارک هویتی خود ( شناسنامه کارت ملی ) و عقدنامه خود را به دفتر ازدواج و طلاقی که در آن جا عقد کرده است ببرد و درخواست صدور اجرائیه نماید.
و اگر خانم از طریق وکیل یا نماینده اقدام کند باید وکیل یا نماینده مدارک وکالت‌نامه یا نمایندگی خود را هم به همراه داشته باشد.
سردفتر پس از بررسی مدارک و تایید مدارک، یک نسخه از تقاضای صدور اجراییه را به اجرای ثبت و نسخه دیگر را به‌صورت پست برای آقا می‌فرستد.
آیا مرد، از صدور اجراییه مطلع می شود؟!
بله همان‌طورکه گفته شد سردفتر یک نسخه از تقاضای اجراییه را برای اجرای ثبت و نسخه دیگر را به آدرس آقا می‌فرستد.
اگر آدرسی از آقا برای اجرای ثبت نداشته باشیم!
اگر آدرسی از شوهر برای اجرای ثبت نداشته باشیم، سردفتر یک نسخه از تقاضای صدور اجراییه را به آدرس شوهر می‌فرستد، البته با آدرسی که از شوهر در عقدنامه قید شده، و اهمیتی ندارد که شوهر هنوز در آن آدرس سکونت داشته باشد یا خیر!
چه اموالی از طریق اجرای ثبت قابل توقیف است؟
از طریق اجرای ثبت می توان تمام اموالی را که به‌صورت رسمی به نام شوهر است را توقیف کرد، علاوه بر این موارد می توان تمامی حساب‌های بانکی و حقوق دریافتی شوهر را نیز برای وصول مهریه توقیف و وصول گذاشت.
چه میزان از حقوق شوهر را برای مهریه می توان توقیف کرد؟
اگر شوهر خانمی که مهریه خود را به اجرا گذاشته،حقوق بگیر باشد طبق قانون نمیتوان حقوق وی را توقیف کرد،زیرا که با بستن و گرقتن تمام حقوق یک فرد زندگی وی دچار بحران می شود،از این رو قانونگزار میزان توقیف حقوق ثابت یک مرد بابت مهریه محدود کرده است.
طبق قانون،در صورتی که مرد فرزندی نداشته باشد، فقط یک سوم حقوق وی بابت مهریه قابل توقیف است و در صورتی که مرد فرزند داشته باشد فقط یک چهارم حقوق وی بابت مهریه،قابل توقیف است.
چگونه اموالی که به‌صورت مبایعه‌نامه و غیررسمی به نام شوهر است توقیف کنیم!
در خصوص اموالی که به صورت مبایعه نامه‌ای و غیررسمی به نام شوهر است متأسفانه به‌علت خلأ قانونی در این خصوص، امکان توقیف و فروش آن از طریق اجرای ثبت وجود ندارد و صرفاً باید از طریق دادگاه و با در دست داشتن مدارک می‌‌توان مطالبه کرد.
نحوه ممنوع‌الخروج کردن شوهر از طریق مهریه و اجرای ثبت:
خانم علاوه بر توقیف اموال شوهر، می‌تواند شوهر خود را بابت مهریه ممنوع الخروج کند.
در این خصوص ماده ۱۷ قانون گذرنامه مصوب هزار صد و پنجاه و یک اشعار میدارد:« دولت می‌تواند از صدور گذرنامه و خروج بدهکاران قطعی مالیاتی و اجرای دادگستری و ثبت اسناد و متخلفین از انجام تعهدات ارزی طبق ضوابط و مقرراتی که در آیین‌نامه تعیین می شود جلوگیری کند. »
نحوه رفع ممنوع‌الخروجی مرد بابت مهریه:
در مواردی که خانم بابت مهریه مرد را ممنوع‌الخروج می‌کند تا تسویه کامل مهریه، این ممنوع‌الخروجی برطرف نخواهد شد اما مرد می‌تواند با اثبات ضرورت و معرفی مال و دادن ضمانت کافی که در رهن یا توقیف نباشد حداکثر به مدت شش ماه با اجازه دادگاه از کشور خارج شود.مال معرفی شده کارشناسی می‌شود و در صورت کافی بودن نسبت به مهریه، توقیف می شود و اجازه خروج از کشور صادر می‌شود.
بدیهی است درصورتیکه تا انقضای مهلت شش ماهه، شوهر به کشور بازگردد، از مال معرفی شده رفع بازداشت می شود، درغیراین‌صورت مال بازداشت شده، بدون رعایت قوانین مستثنیات دین فروخته خواهد شد.
ماده ۲۰۱ آیین‌نامه اجرای مفاد اسناد رسمی لازم‌الاجرا و طرز رسیدگی به شکایت از عملیات اجرایی، مصوب ۱۳۸۷/۰۶/۱۱ اشعار میدارد:« درمواردیکه متعهد در اجرای ماده ۱۷ قانون گذرنامه مصوب سال ۱۳۵۱ ممنوع‌الخروج گردیده باشد چنانچه شخص ممنوع‌الخروج بنا به ضرورت بخواهد برای یک نوبت حداکثر به مدت ۶ ماه از کشور خارج شود خود یا اشخاص ثالث می‌بایست ملکی را جهت تضمین مراجعت مدیون به کشور معرفی و درصورتیکه ملک در رهن و یا بازداشت نباشد، پس از ارزیابی توسط کارشناس رسمی و قطعیت آن صورتمجلسی با حضور رئیس ثبت، رئیس و یا مسئول اجرا تنظیم و مراتب جهت بازداشت ملک و انعکاس در سوابق ثبتی به اداره ثبت مربوطه اعلام می‌گردد و بدیهی است درصورت مراجعت متعهد و معرفی خود ظرف مهلت مقرر از ملک مذکور رفع توقیف‌شده و ممنوع‌الخروجی برقرار می‌شود در غیراینصورت بدون رعایت مستثنیات دین طلب بستانکار و حقوق اجرایی با فروش ملک مذکور از طریق مزایده استیفاء خواهد شد.»
هزینه مطالبه مهریه از طریق اجرای ثبت!
یکی از مزایای بسیار خوب و اجرای ثبت نسبت به دادگاه، هزینه عملیات مطالبه مهریه است. معمولاً خانم‌ها درآمدی ندارند یا این درآمد، بسیار جزئی است.
مطالبه دین مالی از طریق دادگاه مستلزم پرداخت هزینه دادرسی معادل سه و نیم درصد ارزش خواسته است که این درصد برای مهریه در غالب موارد مبلغ بسیار هنگفتی می‌شود که خانم‌ها قادر به پرداخت آن هزینه نیستند. در مطالبه مهریه از طریق اجرای ثبت هزینه اجرا پنج درصد ( نیم عشر دولتی ) می‌باشد که این مبلغ از کسی که اجرایی علیه او صادر شد ( شوهر ) گرفته خواهد شد و نیازی به پرداخت هزینه از طرف خانم وجود ندارد.
ماده ۳۱ قانون ثبت در این زمینه اشعار میدارد:« حق الاجرای اسناد لازم الاجرا پنج درصد (۵ درصد) مبلغ مورد اجرا تعیین می شود و از کسی که اجرا علیه اوست اخذ خواهد شد مگر اینکه داین بدون حق تقاضای اجرا نموده باشد که در این صورت نسبت به آن قسمتی که دائن حق نداشته از خود او ماخوذ می گردد.
تبصره – هرگاه طرفین پس از صدور اجراییه و ابلاغ در خارج صلح نمایند یا قرار اقساط بگذارند یا مهلت بدهند یا مدت یکسال اجراییه را تعقیب نکنند متضامنا مسئول پرداخت نیم عشر خواهند بود و کسی که در نتیجه مسئولیت تضامنی حق اجرا را می پردازد می تواند آن را از طرفی که قانونا مسئول پرداخت حق اجرا می باشد به وسیله اجرا وصول نماید. (الحاقی مصوب ۱۳۲۰)»
عدم وصول کامل مهریه از اجرای ثبت و مراجعه به دادگاه:
همان‌طورکه در بالا گفته شد برای مطالبه مهریه طبق قانون برنامه ششم توسعه الزاماً باید به دایره اجرای اسناد رسمی مراجعه کرد اما اگر امکان وصول تمام یا قسمتی از مهریه ازطریق اجرای ثبت میسر نباشد باید چه کرد؟